Leczenie cukrzycy rozpoczyna zazwyczaj zmiana nawyków żywieniowych (diety) oraz wdrożenie do codziennego planu zajęć aktywności fizycznej. Są to stałe elementy każdej terapii cukrzycowej, niestety w wielu przypadkach niewystarczające. Dlatego kolejny etap leczenia polega na wdrożeniu terapii doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi. W większości przypadków leczenie doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi rozpoczyna się od monoterapii, a gdy ta okazuje się niewystarczająca i stan kliniczny pacjenta tego wymaga – wdraża się kolejny lek doustny lub insulinoterapię.

Dieta

Na stężenie glukozy we krwi bezpośrednio po posiłku wpływa nie tylko ilość węglowodanów, inaczej zwanych cukrami, ale także ich jakość. W zasadzie niemal wszystkie produkty zawierają cukry, wyjątkiem jest woda. Nie oznacza to jednak, że węglowodany występują w każdym produkcie w jednakowej ilości. Dla przykładu porównajmy zawartość węglowodanów w dwóch owocach – arbuzie i bananie. 100 g arbuza zawiera 17 g węglowodanów, a 100 g banana aż 23 g węglowodanów.

Najlepiej spożywać więc produkty o niskiej zawartości węglowodanów, czyli mało przetworzone lub mające dużą zawartość błonnika. Są to między innymi warzywa, pieczywo razowe, pieczywo graham, pieczywo pumpernikiel, płatki owsiane, płatki zbożowe, niesłodzone musli, naturalne jogurty, kefir.

Ćwiczenia fizyczne

Ćwiczenia fizyczne zwiększają wrażliwość tkanek na insulinę, a tym samym prowadzą do zmniejszenia stężenia cukru we krwi. W przypadku chorych na cukrzycę typu 2. każdy rodzaj aktywności fizycznej, nawet czynności takie jak prace domowe, spacery, czy bieganie można traktować jako formę ćwiczeń. Oczywiście najlepszym rozwiązaniem jest regularne uprawianie sportu, tym bardziej, że nieregularność energicznych ćwiczeń może powodować problemy ze stężeniem cukru we krwi.

Jeśli pacjent uprawiał sport przed zdiagnozowaniem choroby, może bezpiecznie robić to nadal, ale pod warunkiem, że cukrzyca jest rozsądnie kontrolowana. Nie wolno ćwiczyć przy wysokim poziomie cukru we krwi - powyżej 250 mg/dl. Należy również pamiętać, że podczas zażywania tabletek lub przyjmowania insuliny konieczne jest unikanie niskiego stężenia cukru we krwi.

Leki doustne

Leki przeciwcukrzycowe można podzielić na kilka grup, różniących się między sobą mechanizmem działania. Są to:

• biguanidy - obniżają hiperglikemię na czczo, hiperglikemię poposiłkową i hiperglikemię dobową, nie zwiększając wydzielania insuliny i nie wywołując hipoglikemii, a także korzystnie wpływają na stężenie lipidów. Mechanizm działania metforminy polega bowiem na obniżaniu wątrobowej produkcji glukozy, zwiększonym pobieraniu glukozy przez mięśnie i zwiększonej syntezie glikogenu w mięśniach oraz zwolnieniu wchłaniania glukozy w jelitach.
• pochodne sulfonylomocznika - stymulują trzustkę do produkcji większej ilości insuliny, zwiększają zawartość glikogenu w wątrobie, z czego wynika ich działanie hipoglikemizujące, zwiększają działanie insuliny w tkankach pozawątrobowych, a także korzystnie wpływają na śródbłonek i zachodzące w nim procesy miażdżycowe. Niestety terapia lekami z tej grupy wiąże się ze wzrostem ryzyka hipoglikemii oraz przyrostem masy ciała, co jest niewskazane u chorych na cukrzycę typu 2. 
• inhibitory alfa-glukozydazy - zmniejszając wchłanianie glukozy z jelit, wpływają głównie na regulację glikemii poposiłkowych
• glinidy – mechanizm ich działania polega na zwiększeniu sekrecji insuliny po posiłku, w związku z czym są one stosowane jako regulatory glikemii poposiłkowej.
• tiazolidynodiony - zwalczają zjawisko insulinooporności, uwrażliwiając tkanki na działanie insuliny, i wykazują korzystny wpływ na śródbłonek naczyniowy, zmniejszając tym samym ryzyko powikłań sercowo- naczyniowych. Niestety, ich stosowanie wiąże się z niekorzystnym wpływem na cholesterol LDL, przyrostem masy ciała lub zaostrzeniem niewydolności serca u osób cierpiących na tę chorobę
• leki działające na oś inkretynową – analogi GLP-1 oraz inhibitory DDP-4. Leki z tej nowej grupy zwiększają wpływ przyjmowanej doustnie glukozy na sekrecję insuliny, hamują wydzielanie glukagonu oraz zmniejszają motorykę przewodu pokarmowego. Poza tym pobudzają uczucie sytości, zapobiegając tym samym przyrostowi masy ciała.
• flozyny (inhibitory SGLT2) – Mechanizm działania flozyn polega na hamowaniu SGLT2 (kotransporterów glukozowo – sodowych), które odpowiadają przede wszystkim za reabsorbcję glukozy w nerce. Hamowanie reabsorbcji prowadzi do wydalania glukozy w moczu i usuwania jej z organizmu. W efekcie następuje obniżenie stężenia HbA1c  niezależnie od czynności komórek β  oraz insulinooporności. Inne korzyści ze stosowania flozyn to zmniejszenie masy ciała i spadek ciśnienia krwi. Wybrane leki z tej grupy obniżają ryzyko sercowo-naczyniowe pacjentów cierpiących na cukrzycę typu 2.

Insulina

Gdy terapia lekami przeciwcukrzycowymi nie osiąga zamierzonych celów leczenia cukrzycy typu 2., wprowadza się albo leczenie skojarzone, a następnie w wypadku jego nieskuteczności insulinoterapię, albo od razu insulinoterapię. Insulinoterapią zastępuje się także skuteczną terapię lekami doustnymi, ale dzieje się tak tylko w szczególnych okresach, na przykład podczas trwania innych poważnych chorób pacjenta.