Nadciśnienie tętnicze - leczenie

Leczenie przewlekłe nadciśnienia tętniczego składa się z leczenia niefarmakologicznego (zmiana stylu życia) oraz przyjmowania leków hipotensyjnych (obniżających ciśnienie tętnicze), a także leczenia schorzeń współistniejących takich jak np. cukrzyca czy zaburzenia lipidowe.

Modyfikacja stylu życia jest pierwszym i bardzo ważnym etapem leczenia. Polega ona na: zaprzestaniu palenia tytoniu, zmniejszeniu masy ciała poprzez stosowanie diety niskokalorycznej i zwiększeniu aktywności fizycznej, spożywaniu większej ilości produktów roślinnych bogatych w potas tj. fasola, groch, pomidory, marchew, banany oraz zmniejszeniu spożycia tłuszczów zwierzęcych - jedzenie drobiu, wołowiny, ryb morskich; ograniczeniu spożycia soli kuchennej do 5g/dobę, używaniu do przygotowania posiłków świeżych produktów, stopniowym zmniejszaniu zawartości soli w diecie i zastępowaniu jej innymi przyprawami takimi jak pieprz, papryka, czosnek, unikaniu produktów wędzonych, konserwowanych związkami sodu; zwiększeniu aktywności fizycznej poprzez systematyczne wykonywanie ćwiczeń - chodzenie, bieganie, pływanie dostosowane do swoich możliwości; ograniczeniu spożycia alkoholu. Wśród niefarmakologicznych sposobów leczenia wymienia się także unikanie stresów, trening relaksacyjny, medytacje, ćwiczenia jogi.

W leczeniu hipotensyjnym stosuje się różne grupy leków o odmiennych mechanizmach działania. Większość leków przeciwnadciśnieniowych wywołuje pełny efekt hipotensyjny dopiero po kilku tygodniach stosowania, dlatego skuteczność leczenia należy ocenić po 2 - 4 tygodniach od włączenia terapii, a pacjent powinien zachować cierpliwość. Często pomocne w ocenie leczenia jest prowadzenie dzienniczków pomiaru ciśnienia tętniczego przez pacjentów. Wielu chorych wymaga przyjmowania więcej niż jednego leku obniżającego ciśnienie tętnicze do uzyskania pełnego efektu terapeutycznego, a u 15% - 20% chorych konieczne jest stosowanie 3 lub więcej preparatów. Dobór i ustalenie odpowiedniej dawki leków trwa niekiedy dość długo i wymaga dobrej współpracy pacjenta z lekarzem.

Leczenie nadciśnienia tętniczego jest najczęściej długotrwałe, niekiedy trwa przez całe życie, dlatego bardzo ważne jest zaufanie pacjenta do swojego lekarza i przestrzeganie jego zaleceń dotyczących modyfikacji stylu życia jak i systematycznego przyjmowania leków. Stosowanie preparatów hipotensyjnych obniża ciśnienie tętnicze, ale nie usuwa przyczyny nadciśnienia tętniczego, dlatego samowolne odstawienie leków powoduje nawrót podwyższonych wartości ciśnienia tętniczego, a najczęstszą przyczyną braku skuteczności leczenia jest niesystematyczne przyjmowanie preparatów hipotensyjnych.